Bauhaus – szkoła architektury i styl ubiegłego wieku

Bauhaus -szkoła twórcza

Bauhaus – największą jakością tej szkoły, nie tyle, jest powszechnie znany ‘styl, lecz myśl, która popchnęła Waltera Gropiusa do działania w 1919 roku.

Uważam tak, bo styl mimo wszystko, zawsze przeminie, nie ma czegoś takiego jak styl w pełni uniwersalny, co innego było uznawane za piękne w okresie baroku, a co innego dzisiaj. Myśl, bowiem pozwala nam iść do przodu, dzięki temu, że ktoś wymyślił jak wykorzystać prąd, potem wymyślono szereg udogodnień komputerowo-technicznych, możemy skupiać się na bardziej złożonych problemach. Czy to tych, które popełniono w poprzednich erach, czy to problemach postępu. Myśl możemy kontynuować i dostosować, a styl jest niczym więcej jak pewną otoczką, która bez pogłębienia nie jest nawet blisko dotknięcia istoty sprawy. Nie chce tym samym ujmować rewolucyjności Bauhausowi, a jedynie zwrócić uwagę co tak naprawdę jest dla nas istotne dzisiaj i co możemy czerpać z dziedzictwa tamtych czasów.

Teraz trochę informacji o samej szkole. Jej siedziby mieściły się kolejno w:

  • Weimarze od 1919 roku
  • Dessau od 1925 roku
  • Żeby dokonać agonii w Berlinie 1932-1933

A na przestrzeni lat uczyli tam między innymi:

  • Walter Gropius
  • Mies van der Rohe
  • Kandinsky
  • Paul Klee

Wszystkie te osoby to “celebryci” wczesnego modernizmu i sztuki abstrakcyjnej. Ich twórczość wypada znać bardzo dokładnie.

Jeżeli jesteś kandydatem na architekturę to warto narysować poniższy budynek Bauhausu z Dessau

Zapraszamy też na nasze kursy na architekturę:

Kurs na architekturę w Dominie – moc Złotej Dekady

Bauhaus Budynek bauhausu w Dessau

Bauhaus – przełom w podejściu dydatkycznym

To co było tam rzeczywiście przełomowe to to, że Bauhaus stawiał na interdyscyplinarność i wykształcenie w różnych dziedzinach. Uczyli sposobu myślenia, a nie dziedziny. Studenci byli tak naprawdę, jednocześnie rzemieślnikami, tworzyli architekturę i meble, by potem jeszcze z odpowiednią starannością zmaterializować swój projekt. Nauka odbywała się równolegle, jedna dziedzina wpływała na drugą, co było ogólną korzyścią. Prowadziło do innego rodzaju refleksji, pokazał to charakterystyczny styl, który wytworzył się w tej szkole. By mieć pogląd nauczano tam:

– Architektury,
– Drukowania,
– Ekspozycji,
– Garncarstwa,
– Introligatorstwa,
– Koordynacji,
– Fotografii,
– Fresku,
– Scenografii,
– Stolarki,
– Tkactwa,
– Metalurgii,
– Witrażu,

To, uważam, jest ważne, by wyedukować ludzi tak by wybór zawodu wyszedł naturalnie, a nie wymagać od nastolatków w liceum by zgadli co będą robili najlepiej, kiedy będą mieli drugie tyle lat za sobą. Niestety do dzisiaj wymaga się w naszym systemie edukacji, że swoją niszę znajdzie się, gdzieś w międzyczasie; między nauką matematyki, kursem rysunku, korepetycjami z angielskiego, a czasem wolnym, jeśli takowy się znajdzie. Co się okazało nie szkodziło poziomowi uczniów mnogość dziedzin nauczanych w szkole a odwrotnie, wychodziły stamtąd osoby, które rzeczywiście były znane z jakości swojej pracy. Nie zamykali się oni na tworzenie jedynie w obrębie jakiegoś konkretnego zawodu, mimo to zazwyczaj było tak, że zasłynęli konkretnie ze swojej architektury czy designu. Jednak można uzasadnienie podejrzewać, że zasłynęli przy dużym wpływie ich wiedzy i inspiracji czerpanych z pokrewnych dziedzin.

To co było główną doktryną Bauhausu i łączyło się z podejściem funkcjonalizmu jest hasło: “Forma wynika z funkcji”. Tak naprawdę to kierowało samo rękę projektanta, można przyrównać tą niematerialną funkcje do rzeki, która będzie sobie drążyć i zmieniać koryto tak jak będzie się jej podobało. Tak samo funkcja ona wypełnia powietrzem balonik, którym jest budynek, nadaje mu kształt i sprawia, że nie jest tylko zdystansowaną od człowieka rzeźba do obserwowania, ale bytem z którym człowiek współżyje, który kieruje człowieka, wpływa na jego życie, samopoczucie.

Walter Gropius

Było tam niezwykłe nagromadzenie nazwisk, najbardziej odznaczył się Walter Gropius, bo w sumie był też założycielem i pomysłodawcą szkoły. Póżniej też uczył tam Mies van der Rohe, on jednak nie wprowadził takiej jakości co poprzedni dyrektor, wręcz była to już schyłkowa faza szkoły, ale to największa zasługa nazistów.

Poza interdyscyplinarnością szkoły ciekawą kwestią było to, że wyróżniający się studenci wyższych roczników mogli zostać mistrzami-juniorami i jednocześnie ucząc się uczyć innych. Pokazuje to, że szkoła ta wyprzedzała swoją epokę pod wieloma względami. Można też się kusić o takie stwierdzenia odnośnie architektury Waltera Gropiusa, bo z tych idei architekci korzystają do dziś. Nie można powiedzieć o zerwaniu z modernizmem, a raczej trochę bardziej o jego kontynuacji. Modernizm, a wraz z nim funkcjonalizm nie były zrywem pojedynczych architektów, a bardziej zmianą myślenia społeczeństwa i ogólnym zwrotem w innym kierunku, jednak Walter Gropius był postacią, która dla tego zwrotu była kluczowa i dokładał kolejne kamienie milowe.

Można powiedzieć, że był to pierwszy moment kiedy architekci rzeczywiście zwracali się ku użytkownikowi, a nie ku architekturze samej w sobie. Zapoczątkowała to secesja, ale modernizm zrobił z tego główną doktrynę. Wcześniej architektura miała zupełnie inne cele jak monumentalizm, harmonia, symbolika i inne, aż tu nagle ktoś stwierdził, że można pokłonić się nad standardem życia w tych budynkach i pod tym kątem funkcjonalizmowi, a jednocześnie Gropiusowi jako prekursorowi, zawdzięczamy najwięcej. Minimalny standard wyraźnie się podwyższył i to jest chyba największa spuścizna tamtych czasów. Często jednak do czego architekci mają skłonność, przesadzali. Funkcjonalizm potrafił stworzyć zimne, nieczułe maszyny, a nie miejsce schronienia, nie tylko dla ciała, ale i naszych myśli. Jednak to i tak jest znaczna poprawa względem mieszkań, które były przewietrzane i doświetlane przez wąskie dziedzińce nazywane “studniami”.

Bauhaus szkoła styl
Dom własny Marcela Breuera
Bauhaus szkoła styl
Galeria Nardowa w Berlinie Miesa van der Rohe

Design Bauhaus

Tak jak już pisałem wcześniej, Bauhaus jako szkoła działała na wielu płaszczyznach sztuki, architektury, ale także dosyć szczególne piętno odcisnęła w designie. Wprowadzili czysto utylitarną i pragmatyczną estetykę stali, połączoną z wysokim poziomem funkcjonalności. Często wiązało się to z wprowadzeniem na przykład plastiku, który wtedy był nowością i oznaką nowoczesności. Także tak samo jak w architekturze:

  • nowoczesność
  • funkcjonalność
  • prostota
  • pragmatyzm

Krzesło Bauhaus

Wielu wybitnych architektów zasłynęło także w świecie designu i tak jak mają swoje ikoniczne budynki są także łączeni ze swoimi najpopularniejszymi projektami krzeseł. Le Corbusier z leżanka LC4, Alvar Aalto z fotelem nr 41 ‘Paimio’, Ludwig Mies van der Rohe z krzesłem podwieszanym i podobnie Marcel Breuer, bo tak się składa, że podobnież niezależnie ich dwójka oraz Mart Stan zaprojektowali krzesło podwieszane, każdy w trochę innym wydaniu, ale zasada działania każdego z nich była identyczna, ostatecznie sąd prawa autorskie przyznał, najpopularniejszemu Miesowi. Pokazuje to w sumie jak przecinały się tam podobne wątki, bo mimo, że szkoła była tak różnorodna pod kątem tematyki zajęć to bardzo rygorystycznie był przestrzegany sposób nauczania. Regularnie o to wykłócał się założyciel szkoły m. in. z Miesem właśnie, który prowadził zajęcia architektoniczne. Bo jeśli spojrzeć na ich budynki to już można się domyślać z czego wynikał problem. Prowadzono tam też dużo zajęć warsztatowych, studyjnych, badawczych. Sprawiło to, że wytworzył się bardzo konkretny bauhausowy styl, bo zarówno prowadzący jak i uczniowie często projektowali wszystko, od budynku zaczynając po meblach i samej klamce kończąc. Było tak za pewne między innymi przez bardzo restrykcyjne podejście Gropiusa do prowadzenia szkoły, ale też przez podobne wpływy z tak wielu dziedzin, bo co nauczyciel to styl nauczania i oczywiście, najlepiej nauczy tego jak sam robi, jeden lepiej nauczy rysowania architektury, drugi krajobrazów, to zrozumiałe.

Bauhaus szkoła stylBauhaus szkoła stylBauhaus szkoła stylBauhaus szkoła stylBauhaus szkoła stylBauhaus szkoła styl

  • Rysowanie zaczynam od sześcianu. (w tym przypadku górna jego krawędź kończy się na horyzoncie
  • Póżniej odkładam odpowiednią część w górę.
  • W sześcianie mieszczą się nogi z siedziskiem. W wyżej odłożonej części jest lekko odchylone oparcie, na które trzeba zarezerwować trochę miejsca w obrębie prostopadłościanu.
  • Dokładam podłokietniki i dodaję płaszczyzny pod różnym kątem by stworzyć bryłę.
  • Dodaję detal i obrysy cieni, refleksów.
  • No i cieniowanie ;).

Nowy Bauhaus

By dopełnić klamrę, krótkie zakończenie na temat myśli, o której pisałem na początku. Buahaus to jest historia sprzed 100 lat i nieważne jak ciekawa by nie była i pozornie bliska dzisiejszym czasom to jednak jest to historia. Najważniejszą umiejętnością wtedy jest by oddzielić to co również można zastosować dzisiaj, co było błędem przeszłości, a co trzeba rozwinąć i zmodyfikować. Tytuł tego akapitu- Nowy Bauhaus, co do zasady jest inicjatywą UE, jednak uważam też, że jest to dobrze sformułowaną intencją. Nie jest odkopaniem spod kurzu pomysłów, które już padły jednak zastosowaniem myśli dzisiaj. Zamiast myśleć o nowoczesności dzisiaj dbamy o ekologię by naprawić błędy rewolucji przemysłowej i całego antropocenu. Istotny jest powrót do wartości pierwotnych, naturalnych, odzyskanie poczucia przynależności przez człowieka, które zatraciliśmy dostosowując otoczenie do własnych upodobań, gdzie pod to właśnie dziewicze otoczenie byliśmy skrojeni. Spowrotem potrzebujemy dostosować się do tego jak żyje człowiek, ponieważ ewolucja dogoni stan rozwoju z dnia dzisiejszego za dziesiątki, bądź setki tysięcy lat.

Wakacyjny kurs rysunku – miło, twórczo i w … klimatyzowanych pomieszczeniach co ma bardzo duże znaczenie latem.

A w Ferie zimowe tutaj :

Nauka rysunku w ferie zimowe – u nas cieplutko i przytulnie

A przez cały rok może uczyć się na takich lekcjach artystycznych:

Nauka rysunku od podstaw i dla zaawansowanych

Related Articles

Responses